Angst is een uiterst nuttige emotie. Het zet je aan tot actie als je in een noodsituatie terecht komt: vechten of vluchten. In onze vredelievende maatschappij is angst (gelukkig!) vrijwel nooit nuttig. Dus je zou die angstgevoelens ook niet serieus hoeven te nemen. Alleen, dat is vrijwel onmogelijk.
Angst is een serieuze zaak. Anderen zeggen misschien tegen je: je hoeft niet bang te zijn. Maar je voelt je wel angstig. Zij voelen niet wat jij voelt. Hoewel de angst misschien irreëel is, voelt het wel heel echt. En omdat jij het voelt moet je er wat mee. Maar wat?
Alles ‘gebeurt’ nu. Wat je verleden noemt is een herinnering die zich nu voordoet. Wat je toekomst noemt is iets wat je je nu voorstelt. De zorg die je hebt voel je nu, het maakt je onrustig, je piekert erover, het maakt je benauwd, angstig. Het komt erop aan om deze gevoelens te begrijpen. Daarom begint het oplossen van de problematiek rondom angst met het open staan voor wat zich hier en nu aandient. Vanuit het ervaren van je gevoelens, en er niet voor weg te lopen, kom je tot helderheid en inzicht. Je kunt dan bijvoorbeeld ervaren dat de angst niet reëel is, maar vanuit een gebeurtenis in het verleden komt of is gebaseerd op een gedachte over iets in de toekomst. Iemand zei ooit: ik heb in mijn leven vele angstige momenten gekend, maar bijna al die gebeurtenissen hebben nooit plaatsgevonden.
Angst, onrust en paniek doen zich voor als ervaringen die ‘in en uit het moment stromen’. Gevoelens komen en gaan. Je kunt er zelfs op wachten dat de angst verdwijnt! Het vervelende is echter dat de angst ook weer verschijnt. Keer op keer. Een oplossing is niet zomaar voorhanden. Je kunt er niet zomaar vanaf komen. Wat je wel kunt doen is; ermee leren omgaan.
Uiteindelijk gaat het erom vrienden te worden met je angst. Dit klinkt een beetje als het (bijbelse) liefhebben van je vijanden. Wat moet je je hierbij voorstellen en hoe zou je dat ooit kunnen? Waarschijnlijk kun je je dat in het geheel niet voorstellen, en als je probeert om open te staan voor je angstgevoelens zul je merken dat dit ook niet zomaar gaat. Het gaat hierbij echt om oefenen en ervaren. Naarmate je vaker en langer open staat voor gevoelens van angst, niet ervoor wegvlucht maar je gevoelens onveranderd tot je laat komen en er met je aandacht bij blijft, zul je merken dat je angst langzaamaan gaat veranderen.
Probeer het eerst eens met onrustige gevoelens die vanuit zorgen opkomen. Lichtere vormen van angst. Probeer daar eens open voor te staan en niet te vervallen in piekergedachten, maar met je aandacht alleen bij de gevoelens te blijven. Hoe is dat? Wordt de angst groter of neemt het af? Verandert de aard van de angst? Blijft het gevoel langere tijd hetzelfde? Wat je ook ervaart, ervaar alleen maar en probeer zonder oordeel te aanvaarden wat tot je komt. Doe dat gedurende enige tijd, niet te lang. Gewoon om eens bewust het gevoel van angst te ervaren. Leer deze onbekende kennen. Misschien is deze vervelende emotie, deze ‘persona non grata’, toch nog niet zo’n slecht figuur en kun je uiteindelijk wel vrienden worden.
Vraag hulp bij angst, paniek, onrust en piekeren